WPŁYW PRZYJMOWANYH HORMONÓW TARCZYCY NA WYNIKI TESTÓW LABORATORYJNYCH.
Ostatnio otrzymałam wiele poczty od osób, u których nasililły się objaway niedoczynności tarczycy po zmniejszeniu dawki leków. Decyzję o zmniejszeniu dawki oparte były na błędnej interpretacji wyników.
U jednej z czytelniczek włosy zaczęły wypadać garściami, a inna poczuła się tak źle, że prawie nie wstawała z łóżka!
Chociaż osoby te czuły się bardzo dobrze, kiedy przyjmowały lekarstwa połączone T3 i T4, to dawkę leków zmniejszono po tym jak wykonane testy wykazały niski TSH (wynik testu sugerował przedawkowanie). Decyzją lekarzy dawka leków od tarczycy została zredukowana.
Zarówno niedobór jak i nadmiar leków od tarczycy jest niekorzystny dla organizmu. Gwałtowne obniżenie poziomu hormonów może być zagrożeniem dla życia, a z drugiej strony lekarze też starają się niedopuścić nawet do niewielkiej nadczynności ze względu na niekorzystne efekty na serce i kości.
Hormony tarczycy należą do leków o niskim indeksie terapeutycznym i oznacza to, że dawka tych leków musi być właściwa, ponieważ zarówno nawet niewielki nadmiar, jak i niedobór mogą powodować niechciane skutki.
Kiedy spotykam się z niskim poziomem TSH u moich pacjentów, zwykle zadaję im pytanie pytanie: Czy lekarstwa były przyjęte przed wykonaniem testów?
Jak się okazuje wynik TSH może się wahać w zależności od czasu przyjęcia leków.
W jaki sposób otrzymać dokładne wyniki badań laboratoryjnych dla osób przyjmujących hormony tarczycy?
Po rozpoczęciu leczenia niedoczynności tarczycy hormonami rekomenuje się aby wykonywać badania kontrolne co 4-6 tygodni. Czasami zachodzi jednak konieczność wykonania badań wcześniej i wskazaniem do powtórzenia testów będzie nasielenie się objawów niedoczynności albo pojawienie się objawów nadczynności tarczycy.
Aby potwierdzić skuteczność leków obserwujemy nasz organizm w kierunku powyższych objawów, a także robimy testy laboratoryjne, które bezpośrednio określą naszą odpowiedź na zastosowane leki.
TSH- jest hormonem przysadki mózgowej, który reaguje na wysoki/niski poziom krążących hormonów tarczycy. W zaawansowanych przypadkach Hashimoto i pierwotnej niedoczyności tarczycy TSH będzie podwyższony. W chorobie Gravesa- Basedowa poziom TSH będzie niski. Osoby z Hashimoto, a także z niedoczynnością tarczycy pochodzenia centralnego mogą też mieć poziom TSH w normie.
Wolne T3 i wolne T4
Mierzą one poziom krążących hormonów we krwi. Jeżeli poziom tych hormonów jest w normie, przy podwyższonym TSH może to świadczyć o rzadko występującej niedoczynności tarczycy pochodzenia centralnego.
Zasady dotyczące czasu pobierania krwi na badania hormonów różnią się i zależą od rodzaju przyjmowanych leków.
Lekarstwa zawierające T4, jak Synthroid, Levoxyl, Tirosint i Levotyroksyna:
Okres półtrwania T4 wynosi 5 do 9 dni i oznacza to, że kiedy poziom tych leków we krwi się ustabilizuje, potrzeba będzie 9 dni aby 50% leku zostało zużyte. T4 ma powolny i równomierny okres uwalniania i nie powoduje skoków w poziomie leku we krwi.
Niezależnie od tego czy lek przyjmiemy przed wykonaniem badań, czy nie weźmiemy leku do 48 godzin przed wykoniem testu, nie wpłynie to na wynik TSH. Posumowując, niezależnie od tego czy przyjmiesz czy też nie, lekarstwa zawierające T4 przed wykonanie testu, nie wpłynie to na wynik TSH.
Podobnie będzie z wynikiem poziomu T3, kiedy przyjmujemy lekarstwa zawierające T4 poziom wolnego T3 nie zmieni się.
Jakkolwiek wolne T4 wykaże szczyt 2 godziny po przyjęciu lekarstw zawierających T4.
Jeżeli, na przykład, przyjmiesz lekarstwa (zawierające T4) o 8 rano, a o 10 będzie pobrana krew na badania, wynik może wykazać fałszywie podwyższony poziom T4. Może to zachęcić Twojego lekarza do obniżenia leków od tarczycy, kiedy w rzeczywistości przez resztę dnia poziom T4 będzie prawidłowy.
W większości przypadków przyjmowanie leków T4 nie będzie dużym problemem, ponieważ lekarze zwykle opierają dawkowanie leków na wynikach TSH, na które nie wpływa przyjęcie leków T4. Jakkolwiek aby otrzymać akuratny wynik T4 rekomendowne jest powstrzymanie się z przyjęciem leków do czasu po pobraniu krwi.
Lekarstwa połączone:
Jeżeli jednak przyjmujesz lekarstwa zawierające T3, jak Armour, Nature – Thyroid, WP thyroid, compounded T3/T4 albo Cytomel (liothyroninie), to czas przyjmowania leków będzie istotny, poniważ wpłynie na wynik testów. Okres półtrwania T3 jest krótszy i wynosi od 18 godzin do 3 dni, w zależności od osoby. U niektórych osób nawet po 1 dniu poziom hormonów gwałtownie spada.
Kiedy naukowcy monitorowali poziomy TSH, wolnego T3 i wolnego T4 u osob z niedoczynnością tarczycy, którzy przyjmowali lekarstwa połączone T3/T4 w przeciągu 24 godzin, zauważyli, że poziom TSH może być fałszywie obniżony do 5 godzin po przyjęciu lekarstwa zawierającego T3. W krótkim czasie po zażyciu T3 poziom TSH zaczyna spadać i spadek ten utrzymuje się do 5 godzin, a przez następne 13 godzin znowu wzrasta, po czym znowu się stabilizuje.
Po przyjęciu dawki leku zawierającego T3 poziom T3 również wzrasta i osiąga szczyt po 4 godzinach.
Oznacza to, że jeżeli przyjmiesz lek T3 do pięciu godzin przed wykonaniem testu, wyniki testu mogą wskazywać, że dawka leku jest za wysoka, albo też że wyniki są normalne, chociaż w rzeczywistości dawka jest za niska.
Dlatego też zalecane jest przyjmowanie leków zawierających T3 dopiero po pobranu krwi do badania. Rekomendowane jest badanie krwi z rana i przyjęcie leku zaraz po pobraniu krwi (najlepiej kiedy weźmiemy lekarstwo ze sobą do torebki i połkniemy bezpośrednio po pobraniu krwi).
**Uwaga. Okres półtrwania leków może się wahać u poszczególnych osób i niektóre osoby mogą mieć fałszywie obniżony wynik TSH, kiedy przyjmują lekarstwa zawierające T3.
Dlatego też jest ważne aby rownocześnie wykonać badanie T3 I T4, no i oczywiście wskazana jest obserwacja organizmu w kierunku objawów nad- czy niedoczynności.
Po więcej informacji odwiedzaj Tarczyca Hashimoto
Dr. Izabella Wentz, PharmD, FASCP
Referencje
1. Saravanan P, Siddique H, Simmons DJ et al. Twenty-four hour hormone profiles of TSH, Free T3 and free T4 in hypothyroid patients on combined T3/T4 therapy. Exp Clin Endocrinol Diabetes 2007; 115(4): 261–267.
