Wedlług teorii molekularnej mimikry, bakterie i inne czynniki wyzwalające przypominają komórki naszego organizmu i są to tzw. antygeny własne. W czasie infekcji bakterie atakowane są przez układ immunlogiczny, ale na skutek pomyłkowej identyfikacji zaatakowane mogą być też antygeny własne i zapoczątkowany zostaje proces autoimmunologiczny.
Najbardziej znanym przykładem tej teorii jest infekcja paciorkowcowa. Streptococcus pyogenes (paciorkowiec ropny) jest bakterią, która powoduje zapalenie gardła u dzieci i nastolatków. Czasami zdarza się, szczególnie w przypadkach nieleczonych antybiotykami, że 2-3 tygodnie po przechorowaniu organizm zaczyna produkować przeciwciała skierowane przeciwko paciorkowcowi.
Niefortunnie dla nas, komponent bakteryjnej ściany komórkowej, antygenowo przypomina komórki ludzkich zastawek serca i błony maziowej stawów. W konsekwencji, na skutek pomyłkowej identyfikacji, układ immunologiczny atakuje stawy i zastawki serca. Może to doprowadzić do ciężkich powikłań wymagających przeszczepu zastawek, a nawet do śmierci.
Parodontoza
Uważa się, że bakterie, które odpowiedzialne są za powstanie paradontozy mogą przyczyniać się także do powstania reumatoidalnego zapalenia stawów i Hashimoto zgodnie z teorią molekularnej mimikry. Bakterie te indukują proces zapalny w naszym organizmie, z towarzyszącym wzrostem markerów odpowiedzialnych za stan zapalny ( IL-6 i Th-1), które są często obecne w chorobach autoimmunologicznych.
Paradontoza jest spowodowana obecnością stanu zapalnego dziąseł, prowadzącego do odsłonięcia szyjek zębowych, rozchwiania się zębów i ich utraty. Paradontoza często występuje u chorych z Hashimoto, a obecność fluoru dodawanego do pitnej wody i pasty do zębów wpływa niekorzystnie na jej przebieg.
Mechanizm powstania
Spożywanie słodyczy, pokarmów zawierających skrobię, picie herbaty, kawy i napojów gazowanych prowadzi do zmiany pH w jamie ustnej i sprzyja proliferacji niektórych bakterii w jamie ustnej. Bakterie wytwarzają biofilmy zabezpieczające i trudno jest je usunąć ze śliną i w czasie szczotkowania. Bakterie obecne w jamie ustnej mogą zapoczątkować proces autoimmunologiczny.
Do objawów zaliczamy: krwawienie dziąseł (przy szczotkowaniu zębów), obrzęki dziąseł, odsłonięcie szyjek zębowych, wytwarzanie kamienia nazębnego, rozchwianie zębów, nieprzyjemny zapach z ust. Choroba ta może też prowadzić do utraty zębów.
Co robić?
Zmiana diety i stworzenia środowiska alkalicznego w jamie ustnej, probiotyki, ssanie oleju, sok z żurawiny, a także antybiotyk Doxycyklina mogą być pomocne w usunięciu bakterii patologicznych, a także zmniejszeniu stanu zapalnego, który towarzyszy peridontitis.
Dieta
Dr Weston A. Rice, który jako dentysta badał wpływ diety na stan zębów, wykazał, że osoby jedzące pokarmy tradycyjne, oprócz zdrowszych zębów mogły się pochwalić znakomitym zdrowiem (bez chorób serca, chorób autoimmunologicznych i otyłości), w porównaniu z osobami o podobnym genotypie, stosujących współczesną dietę zachodnią.
Zrezygnowanie z diety opartej na węglowodanach i wprowadzenie probiotyków i pokarmów fermentowanych pomoże unormować florę bakteryjną, poprzez redukcję bakterii Gram-ujemnych i zwiększenie bakterii Gram-dodatnich, zarówno w jamie ustnej, jak i w przewodzie pokarmowym, ale proces poprawy jest powolny.
Doustne probiotyki
Doustne probiotyki zostały wprowadzone przez dr. Jeffrey D. Hillmana. Zidentyfikował on szczepy bakteryjne pochodzące od zdrowych osobników i opracował na podstawie tego probiotyki o nazwie ProBIORA, dostępne preparaty to: Evora- Pro i probiotyk Smile. Jak donoszą raporty, preparaty te powodują wybielenie zębów, redukują krwawienie dziąseł, stan zapalny i usuwają biofilmy bakterii patogennych. Dostępne są w postaci rozpuszczalnej w jamie ustnej i powinny być brane dwa razy dziennie przez 30-60 dni.
Stworzenie środowiska zasadowego
Ograniczenie spożywania słodyczy, napojów gazowanych, herbaty i kawy zmieni środowisko na bardziej zasadowe. Inną metodą jest szczotkowanie zębów sodą oczyszczoną przez tydzień. Pomoże to stworzyć środowisko alkaliczne w jamie ustnej i spowoduje to, że bakterie patologiczne będą miały mniejsze szanse przeżycia.
Ssanie oleju
Ssanie oleju jest starą metodą ajurwedyjską, polegającą na płukaniu ust olejem. Stosujemy ją na czczo, używamy 1 łyżkę oleju sezamowego (może być słonecznikowy, arachidowy, albo olej z oliwek). Trzymamy i ssiemy olej w ustach przez 20 min, do czasu, aż jego kolor zmieni się na biały. Według tej teorii pomaga to rozbić „domki” bakterii, zbudowane z małych cząstek oleju. Olej w przeciwieństwie do wody może spenetrować te mikrokapsułki i spowodować wiązanie bakterii (stąd zmiana koloru na biały). Po 20 minutach olej należy wypluć.
Sok z żurawiny
Sok z żurawiny ma właściwości przeciwadhezyjne, a także rozpuszcza osłonki zabezpieczające bakterie.
Doksycyklina
Doksycyklina jest antybiotykiem używanym do leczenia peridontitis. Ciekawostką jest, że ten sam antybiotyk pomaga wyeliminować przeciwciała anty-TPO w niektórych przypadkach choroby Hashimoto.