KARNITYNA A HASHIMOTO
Nie mogę uwierzyć, że minęło ponad dziesięć lat od kiedy zdiagnozowano u mnie Hashimoto! Od tego czasu wiele się nauczyłam i na co dzień dowiaduję się nowych rzeczy na temat Hashimoto, rozwoju człowieka, medycyny naturalnej, podstawowych przyczyn chorób i sposobów na odzyskanie zdrowia. Im więcej się uczę, tym bardziej jestem przekonana o tym jak ważny wpływ mają niedobory żywieniowe na powstanie chorób. Jednym z przykładów niedoborów, który odpowiedzialny jest za szeroki wachlarz objawów - w tym zmęczenie, mgłę mózgu, zaparcia, problemy trawienne oraz osłabienie mięśni i bóle - jest niedobór karnityny. Osoby z Hashimoto, kobiety w ciąży / kobiety po porodzie i dzieci (zwłaszcza wcześniaki) często mogą mieć niedobór tego ważnego aminokwasu.
Czytaj dalej, aby się dowiedzieć:
- Dlaczego nasz organizm potrzebuje karnityny?
- Jak dochodzi do niedoboru karnityny?
- Jakie są powiązania pomiędzy karnityną a chorobami tarczycy?
- Testy na niedobór karnityny
- Jak zapewnić optymalny poziom karnityny?
Dlaczego nasz organizm potrzebuje karnityny?
Najprawdopodobniej jesteś jedną z wielu osób, które nigdy przedtem nie słyszały o karnitynie; ale ten ważny składnik odżywczy ma kluczowe znaczenie dla zdolności naszego organizmu do optymalnego spalania tłuszczu dla zapewnienia energii.
Karnityna jest aminokwasem występującym w kilku postaciach, w tym acetylo-L-karnityny, L-karnityny i propionylo-L-karnityny. Łacińskie słowo carnus w rzeczywistości oznacza „ciało”. Jedzenie mięsa jest podstawowym sposobem na dostarczenie karnityny. W naszym organizmie karnityna magazynowana jest w tkankach mięśni szkieletowych i mięśnia sercowego.
Ogólnie rzecz biorąc, acetylo-L-karnityna (zwana również ALCAR) jest formą uważaną za najbardziej korzystną dla mózgu; przekracza barierę krew-mózg i w badaniach potwierdzono jej potencjalnie korzyści u osób z różnymi chorobami neurodegeneracyjnymi. (1)
L-karnityna jest formą uważaną za najbardziej korzystną dla mięśni. W badaniach wykazano benefity jej stosowania w osłabieniu i bólach mięśni. (2) W tej postaci jest często stosowana w suplementach przeznaczonych do poprawy wyników sportowych, optymalnego spalania tłuszczu i regeneracji mięśni.
Propionylo-L-karnityna została zbadana pod kątem problemów związanych z krążeniem, takich jak wysokie ciśnienie krwi czy choroby naczyń obwodowych. Badania wykazały, że suplementacja karnityną powoduje zmniejszenie zmęczenia u osób z niedoczynnością tarczycy (3), a także poprawia osłabienie mięśni u pacjentów z niedoczynnością i nadczynnością tarczycy. (4) Karnityna zapewnia te korzyści zdrowotne poprzez wpływ na mitochondria (potężne fabryki energii, które znajdują się w większości naszych komórek), na kilka sposobów:
- Karnityna transportuje długołańcuchowe kwasy tłuszczowe do mitochondriów, gdzie są one spalane w celu wytworzenia energii (w postaci adenozynotrifosforanu - ATP).
- Karnityna transportuje toksyczne produkty uboczne z komórek naszego organizmu (są one wytwarzane podczas wspomnianego procesu produkcji energii), dzięki czemu toksyny nie kumulują się. Degradacja mitochondriów może wystąpić, jeśli zgromadzi się zbyt wiele toksyn (znanych również jako wolne rodniki); powoduje to spowolnienie produkcji energii. Może to również powodować zaburzenia metabolizmu mięśni i prowadzić do innych negatywnych skutków zdrowotnych.
- Jako silny przeciwutleniacz karnityna przeciwdziała gromadzeniu się wolnych rodników (stres oksydacyjny). Chroniczny stres, toksyny środowiskowe (takie jak metale ciężkie) lub brak ochronnych przeciwutleniaczy (takich jak witamina C) mogą wpływać na zdrowie mitochondriów. Karnityna pomaga zminimalizować ich nagromadzenie, usuwając wolne rodniki oraz utrzymując i chroniąc poziomy ważnych enzymów przeciwutleniających, takich jak peroksydaza glutationowa. (5,6)
Czy wiedzieliście, że niedobór karnityny związany jest z zaburzeniami równowagi tarczycy? Niedobór karnityny stwierdzono zarówno u osób z nadczynnością jak i niedoczynnością tarczycy. (7) Ale skąd właściwie pochodzi karnityna? Porozmawiajmy o tym, skąd nasz organizm otrzymuje karnitynę i dlaczego osoby z Hashimoto często mogą mieć jej niedobór, co powoduje objawy zmęczenia, mgły mózgowej, osłabienia mięśni i inne objawy.
Jak dochodzi do niedoboru karnityny?
Nasz organizm zwykle utrzymują odpowiedni poziom karnityny na trzy sposoby:
1. Dieta: Karnityna znajduje się przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego, więc weganie mogą mieć jej niedobór. Najlepszym źródłem karnityny jest mięso czerwone / ciemne (wołowina), a następnie wieprzowina; i znacznie mniejsze jej ilości można znaleźć w rybach, kurczakach i mleku. Szacuje się, że średnio dieta dla dorosłych zapewnia około 75 procent dziennego zapotrzebowania na karnitynę. (8) Diety wegetariańskie mają również niską zawartość lizyny i metioniny, dwóch niezbędnych aminokwasów niezbędnych do syntezy karnityny. (9) Oprócz niewystarczającego spożycia karnityny przez niejedzenie czerwonego mięsa, badania wykazały, że mikroflora jelitowa występująca u osób na diecie wegańskiej i wegetariańskiej faktycznie nie jest w stanie odpowiednio metabolizować karnityny. (10) Karnityna jest jednym z powodów, dla których, jak uważam, osoby z Hashimoto „regenerują się” na diecie paleo, która zawiera duże ilości czerwonego mięsa. Wielu moich klientów, czytelników i kolegów raportowało, że spożywanie czerwonego mięsa (oczywiście organicznego, pochodzącego od zwierząt chowanych na pastwiskach) wydaje się być kluczową częścią powrotu do zdrowia w Hashimoto.
2. Endogenna biosynteza: Dodatkowo nasz organizm jest również zdolny do syntezy karnityny. Około 25 procent naszego zapotrzebowania na karnitynę jest zazwyczaj syntetyzowane w naszym ciele (z dwóch wspomnianych powyżej aminokwasów: lizyny i metioniny).
Osoby z Hashimoto mogą mieć upośledzoną zdolność do syntezy karnityny z wielu powodów:
- Wiele niedoborów składników odżywczych (poza karnityną): U osób z Hashimoto może brakować również innych „kofaktorów” (dodatkowych składników odżywczych potrzebnych do wspierania naszego organizmu w wytwarzaniu karnityny), w tym odpowiedniej ilości żelaza (niedobór żelaza z niedokrwistością lub bez niej jest częstym problemem dla osób z Hashimoto. Uważa się, że niski poziom żelaza może przyczyniać się do niskiego poziomu karnityny, występującej u większości kobiet w ciąży) (11). Oprócz żelaza pod uwagę bierze się niedobór witamin: B3 (niacyna), B6 i witaminy C. (12) Wszystkie te kofaktory są potrzebne do syntezy karnityny. Braki tych składników występują u wielu osób z Hashimoto. Cynk jest kolejnym składnikiem odżywczym, który jest powiązany ze zdrowiem tarczycy, karnityną i zdrowym poziomem energii. (13)
- Niewystarczająca ilość kwasu żołądkowego: Niewystarczająca ilość kwasu żołądkowego (często występująca u osób z Hashimoto) może zaburzać wchłanianie wymienionych powyżej niezbędnych kofaktorów, włącznie z karnityną.
- Mutacja genu MTHFR: Nie wszyscy z Hashimoto będą mieli tę odmianę genu, ale dla tych u których ta mutacja występuje, uważam, że jest to wspólny winowajca, który odpowiada zarówno za niedobór składników odżywczych jak i słabą detoksykacją. MTHFR wspiera metylację, a metylacja jest kluczowa dla produkcji energii, w tym syntezy karnityny. Mutacja genu MTHFR może być również związana z niższym poziomem metioniny, jednego z aminokwasów potrzebnych do własnej syntezy karnityny w organizmie. (Ta mutacja genetyczna upośledza także zdolność organizmu do detoksykacji metali ciężkich, co dodatkowo wpływa na poziom hormonów tarczycy i metabolizm energetyczny).
- Inne czynniki wyzwalające Hashimoto Przewlekły stres, zatrucie metalami ciężkimi, zaburzenia równowagi cukru we krwi negatywnie wpływają na zdrowie mitochondriów. Stwierdzono, że suplementacja karnityną ma pozytywny wpływ na poprawę tych problemów. (14, 15)
- Infekcje jelit, w tym SIBO: Naukowcy odkryli, że przerost niektórych bakterii może prowadzić do niedoboru karnityny. Co ciekawe, przerost ten można znaleźć w wielu chorobach, jak Hashimoto, zespół jelita drażliwego, zespół niespokojnych nóg, a nawet zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD). Zakażenia jelit mogą wpływać na wchłanianie składników odżywczych, metabolizm, zdrowie mitochondriów i układ odpornościowy. Wiemy na przykład, że przerost bakteryjny jelita cienkiego (SIBO) często występuje w Hashimoto (badanie z 2007 r. wykazało, że około 50 procent osób z niedoczynnością tarczycy ma tę infekcję) i wiąże się to ze zwolnioną perystaltyką i przepuszczalnością jelit; to z kolei może powodować niedobory składników odżywczych, w tym żelaza (niezbędny kofaktor do syntezy karnityny). Kolejny przykład można znaleźć u osób z ASD z infekcją zwaną Clostridia. Ta infekcja wytwarza bakteryjny kwas propionowy w przewodzie pokarmowym. Kwas propionowy bezpośrednio zaburza metabolizm karnityny w organizmie, a także powoduje obniżenie poziomu kwasów tłuszczowych omega-3 (co prowadzi do obniżonej zdolności przeciwutleniającej i innych negatywnych skutków wpływających na wychwyt zwrotny karnityny). W badaniach klinicznych u wielu pacjentów z ASD stwierdzono podwyższony poziom kwasu propionowego w kale, a także historię wcześniejszych infekcji; wielu z nich miało również niedobór karnityny. Zastosowanie suplementacji karnityną wykazało poprawę umiejętności społecznych i poznawczych, poprawę języka i zmniejszenie problemów behawioralnych.
- Wirus Epsteina-Barra i inne wirusy z grupy Herpes (opryszczki): Wirus Epstein-Barra i inne wirusy Herpes, które często znajdowałam jako „prekursory” choroby Hashimoto i chorób autoimmunologicznych, mogą prowadzić do wyczerpania lizyny, jednego z kluczowych aminokwasów potrzebnego organizmowi do produkcji karnityny. Infekcje te wpływają na układ odpornościowy i mogą stać się wyzwalaczami chorób autoimmunologicznych; mogą również zakłócać trwające procesy metaboliczne. Badania wykazały, że niektóre osoby nie do końca wracają do zdrowia po infekcji EBV i nadal doświadczają ciągłego chronicznego zmęczenia. U tych osób stwierdzono zmiany w ekspresji genów związanych z metabolizmem kwasów tłuszczowych (w tym acetylotransferazy karnityny) i dysfunkcję mitochondriów.
3. Upośledzona reabsorpcja: Istnieje naturalny proces, w którym karnityna jest zatrzymywana i poddawana recyklingowi w organizmie. Karnityna jest ponownie wchłaniana przez nerki, a typowe wydalanie karnityny z moczem jest zwykle niskie. Wyjątek ten występuje jednak w wielu stanach chorobowych (w tym w stanach nadczynności i niedoczynności tarczycy), a także w stanach związanych z określonymi rodzajami diet (wysokotłuszczowe, wysokobiałkowe i niskowęglowodanowe). W niektórych stanach zdrowia, takich jak ciąża, nadmiar tkanki tłuszczowej i zespół przewlekłego zmęczenia, może również występować niski poziom wchłaniania zwrotnego przez nerki. Osoby z Hashimoto (a także z wieloma innymi chorobami) mogą nawet przy odpowiedniej diecie mieć problemy z syntezą i utrzymaniem prawidłowego poziomu karnityny.
Jakie są powiązania pomiędzy karnityną a chorobami tarczycy?
Ze względu na znaczenie mitochondriów dla naszego zdrowia metabolicznego badacze od dawna przyglądają się poziomom karnityny u osób z różnorodnymi schorzeniami metabolicznymi, w tym chorobą tarczycy (zarówno chorobą Hashimoto, jak i Gravesa).
Choroba Gravesa
Większość badań (od 1959 r. do początku 2000 r.) dotyczących karnityny i chorób tarczycy koncentrowała się na chorobie Gravesa. Naukowcy badający wpływ L-karnityny na zdrowie tarczycy zasugerowali, że karnityna była obwodowym antagonistą aktywności hormonów tarczycy w niektórych tkankach (co oznacza, że L-karnityna może zapobiegać przedostawaniu się T3 i T4 do komórek). W przypadku nadczynności tarczycy, z wysokim poziomem hormonu tarczycy, dochodzi do wyczerpania karnityny.
Naukowcy starali się zweryfikować wcześniejsze badania laboratoryjne dotyczące wpływu karnityny na poprawę poziomu hormonów tarczycy. W jednym 6-miesięcznym badaniu opublikowanym w 2001 r. pięćdziesięciu kobietom podano określoną dawkę L-T (4) o działaniu hamującym TSH. Kobiety zostały podzielone na pięć grup, przy czym każda grupa otrzymywała inną dawkę suplementów karnityny (2 lub 4 g / d doustnej L-karnityny) lub placebo. Naukowcy ocenili zmiany dotyczące dziewięciu parametrów i objawów ze strony tarczycy. Po podaniu dowolnej dawki L-karnityny objawy ze strony tarczycy u kobiet uległy poprawie, odwracając objawy nadczynności tarczycy. (16, 17) Biorąc to pod uwagę, możesz się zastanawiać, dlaczego karnityna byłaby dobra dla osób z problemami z niedoczynnością tarczycy, jeśli karnityna, tak naprawdę, jest antagonistą hormonów tarczycy. Nowsze badania wykazały, że karnityna może być korzystna zarówno w niedoczynności tarczycy, jak i nadczynności tarczycy, przy zmniejszonym stężeniu karnityny w mięśniach szkieletowych osób z oboma chorobami tarczycy. Wydaje się, że działanie karnityny działa inaczej w zależności od stanu metabolicznego danej osoby i poziomu hormonów tarczycy. (18, 19)
Niedoczynność tarczycy i zmęczenie
W badaniach opublikowanych w 2016 r. pacjenci z niedoczynnością tarczycy otrzymywali lewotyroksynę i chociaż hormon tarczycy promował syntezę karnityny, to nadal u tych osób występował jej niedobór. Badacze postawili hipotezę, że chociaż wzrost poziomu hormonu tarczycy zwiększa syntezę karnityny, przyspiesza także utlenianie mitochondrialnych kwasów tłuszczowych (podobnie jak w przypadku nadczynności tarczycy), co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia poziomu karnityny. Zasadniczo więc produkowano więcej karnityny, ale także zużywano więcej, co w rezultacie prowadziło do jej niedoboru. Reasumując, w wielu przypadkach samo zastosowanie hormonów tarczycy nie zlikwiduje zmęczenia u osób z Hashimoto z powodu względnego niedoboru karnityny.
W badaniu z 2016 r. 60 pacjentom, którzy odczuwali zmęczenie, podawano L-karnitynę (990 mg L-karnityny dwa razy dziennie) lub placebo przez 12 tygodni. Po 12 tygodniach naukowcy zauważyli, że w grupie otrzymującej L-karnitynę wystąpiło zmniejszenie zmęczenia, przy czym najbardziej znaczącą poprawę zaobserwowano w „zmęczeniu mózgu”. Największa poprawa wystąpiła u osób poniżej 50. roku życia, osób powyżej 50. roku życia z wysokim poziomem wolnego T3 oraz u osób z niedoczynnością tarczycy w wyniku tyreoidektomi (osoby te przyjmowały stosunkowo duże dawki hormonu tarczycy). (21) Naukowcy doszli do wniosku, że osoby te były bardziej "aktywne" metabolicznie i dlatego miały względny niedobór karnityny. Inne badania kliniczne wykazały również korzyści ze stosowania L-karnityny w objawach niedoczynności tarczycy. (22) W moich obserwacji postrzegam zmęczenie jako jeden z bardziej uciążliwych objawów u osób z Hashimoto, które nie ustępuje po zastosowaniu hormonów tarczycy. Suplementacja karnityną odmieniła poziom energii, funkcję mózgu i siłę mięśni.
Moje obserwacje, a także ostatnie badania są zgodne z badaniami Bazylejskimi w 2001 roku, które stwierdziły, że zmęczenie jest głównym objawem niedoczynności tarczycy i może nawet utrzymywać pomimo normalizacji poziomu hormonów tarczycy. (20)
Niedoczynność tarczycy i osłabienie mięśni
Osłabienie i ból mięśni występują częste zarówno w nadczynności jak i niedoczynności tarczycy. (23) W jednym badaniu z 2000 r. naukowcy odkryli, że 79% pacjentów z niedoczynnością tarczycy miało dolegliwości mięśniowe, w tym 54% miało osłabienie mięśni, a 42% skurcze. (24) Dlaczego osłabienie mięśni jest tak powszechne? Częściowo odpowiedzialny jest za to metaboliczny efekt niewystarczającej ilości hormonu tarczycy. T3 jest regulatorem zdrowia mitochondriów. Zredukowana trijodotyronina (T3) może powodować obniżenie metabolizmu energetycznego mięśni, a także wpływać na efektywność funkcjonowania mięśni. Niedobór tyroksyny (T4) zmniejsza również zdolność organizmu do wytwarzania energii.
Badania wykazały również, że u pacjentów z niedoczynnością tarczycy rzeczywiście istniała tendencja do obniżonej zawartości karnityny w mięśniach, a poziom karnityny poprawiał się wraz z leczeniem hormonem tarczycy. (25) Inne badania dotyczące karnityny i osłabienia mięśni wydają się potwierdzać pozytywne działanie karnityny na integralność mięśni. Na przykład badania dotyczące raka i stosowania chemioterapii wykazały, że suplementacja karnityną była w stanie pomóc w odwróceniu uszkodzenia i osłabienia mięśni, które było spowodowane efektami ubocznymi toksycznych leków przeciwnowotworowych. (26)
Karnityna, wykorzystanie glukozy i oporność na insulinę
W poprzednich artykułach wiele pisałam na temat powszechnego braku równowagi cukru w Hashimoto. Nie wszyscy wiedzą, że u osób z cukrzycą występuje trzykrotnie większe ryzyko rozwoju choroby tarczycy. Wiąże się to z zaburzeniami metabolizmu w organizmie. Oporność na insulinę i brak równowagi cukru we krwi występujący w cukrzycy typu 2 może być związany z defektem metabolizmu kwasów tłuszczowych i akumulacją lipidów (tłuszczów) w mięśniach i tkankach. Stwierdzono, że niski poziom L-karnityny jest związany z powikłaniami cukrzycowymi. (27) Ponieważ L-karnityna odgrywa kluczową rolę w metabolizmie tłuszczów i ma również znaczące właściwości przeciwutleniające, suplementacja karnityną była badana jako opcja terapeutyczna w cukrzycy typu 2.
Badania przeprowadzone na zwierzętach i ludziach wykazały, że suplementacja L-karnityną ma korzystny wpływ na wykorzystanie glukozy w całym ciele. Wykazano również, że poprawia markery cukrzycy typu 2, takie jak kilka parametrów lipidowych, a także obniża stres oksydacyjny. Badania kliniczne wykazały, że niektóre formy karnityny, takie jak ALCAR, zmniejszają również ból i objawy naczyniowe u pacjentów z cukrzycą. (28)
Karnityna i zaparcia
Bardzo częstym objawem, który zgłasza wiele osób są zaparcia. Zaparcia są związane z perystaltyką jelit, a także niedoborami składników odżywczych (o osób z Hashimoto często występuje niedobór magnezu). Przy niedoczynności tarczycy wszystkie czynności organizmu zwalniają, w tym perystaltyka jelit. Badania wykazały, że niedobór karnityny może powodować dysmotywność mięśni gładkich (zmiany prędkości, siły lub koordynacji) przewodu pokarmowego, co może prowadzić do dyskomfortu żołądkowo-jelitowego, zmian mikroflory (dysbioza jelit), a także zaparć.
Badania przeprowadzone wśród osób cierpiących na zaparcia wykazały, że u wielu z nich występuje niedobór karnityny. Niedobory te zostały powiązane z nieprawidłową dietą (z powodu stanu pacjenta), lekami i innymi problemami związanymi ze zdrowiem przewodu pokarmowego (problemy z motoryką jelit, odwodnienie). W kilku badaniach wykazano, że suplementacja karnityną pomaga z zaparciach. W jednym badaniu skoncentrowano się na 27 pacjentach z padaczką (u których stwierdzono niepełnosprawność ruchową i umysłową. Osoby te wymagały diety dojelitowej i karmione były przez zgłębnik, która to dieta zawierała mniej karnityny), a także przyjmowały walproinian sodu (lek przeciwpadaczkowy) i potwierdzono u nich zarówno ciężkie zaparcia, jak i niedobór karnityny. Naukowcy ustalili, że jest to prawdopodobnie spowodowane nieprawidłową dietą (w tym niskim poziomem karnityny), a także znanymi skutkami ubocznymi walproinianu sodu. W badaniu poziom karnityny każdego z pacjentów był skorelowany ze stopniem zaparcia, którego doświadczali. Suplementacja karnityną w dawce 10-50 mg / kg / dobę znacznie zmniejszyła objawy zaparcia.
W innym badaniu z udziałem 15 pacjentów poddawanych hemodializie, stwierdzono, że mają oni objawy żołądkowo-jelitowe, w tym zaparcia (prawdopodobnie z powodu ograniczeń w przyjmowaniu wody, wymaganej w ramach terapii ), a także niedobór karnityny. Suplementacja tabletkami L-karnityny (900 mg) przez trzy miesiące zwiększyła całkowite poziomy karnityny i wyeliminowała zaparcia, a także inne objawy żołądkowo-jelitowe. Jako pierwszą linię obrony w zapobieganiu zaparć zwykle zalecam dodanie większej ilości błonnika do diety i przyjmowanie suplementów magnezu. Ale jeśli zaparciom towarzyszą inne objawy takie jak zmęczenie, osłabienie mięśni i mgła mózgowa, lub objawy niskiego poziomu żelaza, takie jak wypadanie włosów (niski poziom żelaza jest związany z niedoborem karnityny), zalecam testy na poziom karnityny i sugeruję dietę bogatą w karnitynę lub jej suplementy. Badania potwierdziły, że suplementacja L-karnityną poprawia dyskomfort związany z zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi i mikrobiomą, a także likwiduje zaparcia. (38, 39)
Karnityna i połączenia jelitowo-mózgowe
Ten rodzaj połączenia objawów ze strony jelit i mózgu występujący, na przykład, w infekcjach Klebsielli, (kiedy to przerost bakteryjny w jelitach powoduje mgłę mózgu i zmęczenie) jest bardzo powszechny w stanach autoimmunologicznych. To, co dzieje się w jelitach, ma wpływ na ogólny metabolizm organizmu, zdrowie mitochondriów, układ odpornościowy, równowagę hormonalną, a nawet zdrowie mózgu. Badania kliniczne (i moje własne doświadczenia) pokazują, że chorobie Hashimoto zwykle towarzyszy przepuszczalność jelit („nieszczelne jelita”), a także u tych osób występują predyspozycje genetyczne i jeden lub więcej czynników wyzwalających. Typowe czynniki wyzwalające nieszczelność jelit obejmują stres, nietolerancje pokarmowe, niedobory składników odżywczych, toksyny, leki itp. Na równowagę bakteryjną jelit mogą mieć również wpływ infekcje jelit, takie jak H. pylori, Blastocystis hominis, przerost drożdży, reaktywowany wirus Epstein-Barra i przerost bakteryjny jelita cienkiego (SIBO).
Coraz więcej naukowców uważa, że drobnoustroje kontrolujące nasz układ trawienny mogą również kontrolować naszą neurobiologię lub oś metaboliczną neuroendokrynną jelit i mózgu. Oznacza to, że zaburzenia występujące w jelitach (powiedzmy, że przyjmujemy antybiotyk, przyjmujemy leki przeciwzakrzepowe, leki zmniejszające kwasowość żołądka lub jemy zapalne pokarmy, takie jak gluten), mogą zaburzać mikrobiom, powodować przepuszczalność jelit (nieszczelne jelita) i spowodować stan zapalny zarówno w jelitach jak i mózgu. Dodatkowo może to prowadzić do zaburzonego wchłaniania składników pokarmowych i zaburzać motorykę jelit i na drodze błędnego koła powodować objawy, takie jak zaparcia i osłabienie mięśni, a także problemy neurologiczne, takie jak wahania nastroju, zmęczenie, mgła mózgowa itp. (40, 41)
Wpływ karnityny na kontrolę wagi i wyniki sportowe
Karnityna od pewnego czasu stanowi przedmiot zainteresowania sportowców i bada się jej związek z utrzymaniem beztłuszczowej masy ciała, przyrostem mięśni szkieletowych, zwiększonym spalaniem tłuszczu oraz wpływem na zwiększoną wydajność ćwiczeń i regenerację mięśni. Może to szczególnie pomóc osobom stosującym dietę niskowęglowodanową. (34) Wiele osób z Hashimoto próbuje utracić wagę. Podobnie jak w przypadku braku równowagi cukru we krwi, zdolność do utraty wagi jest związana z naszym metabolizmem.
Karnityna i płodność
Ponieważ metabolizm mitochondrialny zapewnia energię komórkom - w tym komórkom rozrodczym - wydaje się sensowne, że karnityna może okazać się korzystna jako potencjalny lek w niepłodności. Niepłodność jest częstym wyzwaniem w chorobach tarczycy. Niedoczynność tarczycy jest powiązana z zaburzeniami owulacji, niepłodnością (niezdolnością do poczęcia), nieregularnymi miesiączkami i wyższym odsetkiem poronień. (32) U kobiet wykazano, że zarówno L-karnityna, jak i ALCAR poprawiają płodność u kobiet. Wykazano, że L-karnityna poprawia zaopatrzenie komórek w energię i zapewnia doskonałe wsparcie antyoksydacyjne wpływające na reprodukcję u kobiet; Wykazano również, że ALCAR zapewnia wsparcie antyoksydacyjne co wpływa korzystnie na płodność u kobiet. U mężczyzn L-karnityna wytwarza energię niezbędną do poprawy żywotności i ruchliwości plemników i może poprawić negatywne skutki stresu oksydacyjnego wywołanego przez wolne rodniki. (33)
Karnityna i ciąża
Niski poziom żelaza, i co za tym idzie niski poziom karnityny mógł być odpowiedzialny u mnie za niepohamowaną chęć do jedzenia burgerów w ciąży. Był taki okres, że jadłam dwa burgery dziennie i nawet płakałam kiedy mój mąż nie dostarczył ich na czas. 🙂 Wiadomo, że kobiety w ciąży mają wiele niedoborów, co często objawia się intuicyjnym apetytem na niektóre pokarmy. U mnie występował niedobór żelaza (potwierdzony przez testy laboratoryjne) i, oczywiście, czerwone mięso jest bogatym źródłem żelaza… oprócz żelaza każdy burger zawiera około 500 mg karnityny. Przyjmowałam już wtedy 500-1000 mg karnityny dziennie (500 mg było dawką, którą stosowano w badaniach klinicznych u kobiet ciąży, z jakimi się spotkałam), ale być może 2000 mg byłoby dla mnie bardziej odpowiednią dawką ze względu na moją historię Hashimoto, a także dlatego, że musiałam zwiększyć dawkę hormonów tarczycy podczas ciąży.
Chociaż w tym czasie nie testowałam poziomu karnityny, czułam się o wiele lepiej po zjedzeniu burgerów… Po urodzeniu syna przestałam jeść dietę wzbogaconą o burgery. Skończyło się na osłabieniu, bólach mięśni i utraty masy mięśniowej, że nawet ćwiczenia jogi były nie do zniesienia. W końcu zaczęłam przyjmować karnitynę i w ciągu kilku dni ból i osłabienie mięśni ustąpiły, a moja siła mięśniowa zaczęła znowu rosnąć! Badania sugerują, że niski poziom żelaza może być podstawowym czynnikiem obniżającym poziom karnityny podczas ciąży (ponieważ żelazo jest niezbędnym kofaktorem w syntezie karnityny w organizmie). W jednym badaniu z 2009 r. z udziałem 26 kobiet w ciąży stwierdzono, że osoby przyjmujące 500 mg L-karnityny podczas ciąży, począwszy od 13 tygodnia ciąży do urodzenia, znormalizowały swoje poziomy karnityny. (Tymczasem grupa placebo wykazywała ciągłe obniżanie poziomu karnityny w osoczu). W badaniach wykazano również dodatnią korelację między poziomem żelaza a karnityną w osoczu. Naukowcy zasugerowali, że niski poziom żelaza zmniejsza tempo produkcji karnityny.
Jakkolwiek w innym badaniu z 2010 r. nie znaleziono wystarczających danych, aby potwierdzić, że niewystarczający poziom żelaza był główną przyczyną niskiego poziomu karnityny w osoczu kobiet ciężarnych, to badacze odkryli, że przyczyną była prawdopodobnie niska dostępność prekursorów biosyntezy karnityny (w szczególności trimetyllizyny i gamma-butyrobetainy, związanych z aminokwasem Lizyną i jej rolą w syntezie karnityny). Bez względu na przyczynę (może się okazać, że jest to wiele przyczyn), ważne jest, aby zwrócić uwagę na fakt, że podczas ciąży poziom karnityny w osoczu matki znacznie się zmniejsza. Oszacowano, że do czasu porodu stężenie karnityny w osoczu może zmniejszyć się do około połowy stężenia w porównaniu do kobiet, które nie są w ciąży. Zalecane jest spożywanie czerwonego mięsa i suplementacja karnityną.
Karnityna i wcześniaki
Podobnie jak badania łączące niedobory składników odżywczych (takich jak karnityna) z opóźnieniami rozwojowymi i niskim napięciem mięśniowym, prowadzone były badania nad wpływem suplementacji karnityną na wcześniaki. Karnityna przenosi się przez łożysko, głównie w trzecim trymestrze ciąży, dlatego u wcześniaków często występują niedobory karnityny. Mleko matki i preparaty dla niemowląt zawierają karnitynę, ale żywienie pozajelitowe, które często otrzymują wcześniaki (poprzez IV), nie zawiera rutynowo karnityny. W jednym badaniu z 2006 r. 29 wcześniaków podzielono na grupy kontrolne i placebo i badano przez okres do ośmiu tygodni. Grupie kontrolnej podano suplementację karnityną w dawce 20 mg / kg / dzień, co spowodowało zwiększenie stężenia całkowitej karnityny w osoczu. Jeszcze bardziej ekscytujące jest to, że suplementacja karnityną miała pozytywny wpływ na nadrabianie zaległości, ponieważ niemowlęta odzyskiwały swoją masę urodzeniową szybciej niż grupa placebo (bez suplementacji karnityną).
Karnityna i opóźnienia rozwojowe
Będąc mamą małego chłopca, fascynuje mnie to jak nasze ciało rozwija się, leczy, prosperuje i broni się przed szkodliwościami środowiska. Badając rozwój wczesnego dzieciństwa, aby upewnić się, że mój syn jest odpowiednio odżywiany, natknąłam się na badania łączące opóźnienia motoryczne i niskie napięcie mięśni u dzieci z niedoborem karnityny. Niski ton mięśni (hipotonia) może być oznaką wielu chorób, w tym niedoborów witamin (B1 i innych witamin z grupy B), niedoczynności tarczycy, niedoboru karnityny, niedoboru kreatyny i problemów metylacji, a także chorób genetycznych (których są setki) .
Niedobory składników odżywczych mogą być spowodowane zaburzeniami wchłaniania, przerostem bakteryjnym (SIBO, Candida), powolną perystaltyką jelit, dietą, ekspozycją na toksyny itp. Wiele z tych problemów można powiązać z innymi przyczynami; na przykład zła dieta może powodować powolną perystaltykę jelit, co może negatywnie wpływać na wchłanianie składników odżywczych i dodatkowo wpływać na napięcie mięśniowe i powodować błędne koło. W jednym z przeprowadzonych badań stwierdzono, że niemowlę z opóźnionym rozwojem miało powolną motorykę jelit wraz z innymi objawami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak rzadkie wypróżnienia; i stwierdzono, że ma niski poziom karnityny. Sprawcą okazała się oparta na soi płynna dieta z niedoborem karnityny. Po zastosowaniu karnityny objawy ustąpiły.
I tutaj uwaga dla mam aby nie pominęły objawów niskiego napięcia mięśniowego. Objawami mogą być: głowa lub ciało dziecka stają się bardziej wiotkie, utrzymujące się zmęczenie, słaby rozwój ruchowy, oraz trudności z karmieniem. Pediatrzy zwykle badają dzieci w kierunku niskiego napięcia mięśniowego, a naszą rolą byłoby zasugerowanie podejścia opartego na znalezieniu pierwotnej przyczyny, czyli ocena ewentualnych niedoborów składników odżywczych, w tym karnityny!
Karnityna i autyzm (możliwy link?)
Wcześniej wspomniałam o tym, że infekcje jelit i dysbioza bakteryjna mogą powodować niedobory karnityny u osób z zaburzeniami ze spectrum autyzmu (ASD). Stwierdzono także specyficzne powiązania genetyczne pomiędzy niedoborem karnityny i autyzmem. Zaburzenia metaboliczne są dziedziczne i naukowcy zidentyfikowali wariancje genetyczne związane z produkcją karnityny. Poziom L-karnityny może być niższy u niektórych pacjentów z ASD (w jednym badaniu oszacowano, że dotyczy to 10-20 procent) i wiąże się z niemożnością wytworzenia lub transportu karnityny. W ograniczonych badaniach klinicznych suplementacja L-karnityną wydawała się poprawiać objawy autyzmu u niektórych pacjentów. (29) Jednym z przykładów specyficznej zmienności genetycznej łączącej niedobór karnityny i autyzm jest mutacja genu TMLHE. Ta odmiana genu negatywnie wpływa na transport karnityny przez barierę krew-mózg (u mężczyzn, ale nie u kobiet), uniemożliwiając syntezę prekursora karnityny zwanego trimetyllizyną. Szacuje się, że ta zmienność genetyczna dotyczy 1 na 350 mężczyzn w Stanach Zjednoczonych. Z tych mężczyzn około 3 procent rozwija autyzm (zauważ, że mniej niż 1 procent wszystkich autystycznych mężczyzn z autyzmem ma mutację TMLHE, więc jest to oczywiście tylko jedno z wielu możliwych powiązań genetycznych).
Korelacja pomiędzy niedoborami a chorobą jest brana pod uwagę jako potencjalny czynnik ryzyka autyzmu,
który to czynnik można wyeliminować poprzez wczesną interwencję w żywieniu niemowląt. Czy dla tej konkretnej populacji chłopców realną strategią zapobiegawczą mogłoby być zapewnienie karnityny w diecie, w czasie gdy niemowlę przechodzi z mleka bogatego w karnitynę jako podstawowego pokarmu, do soków, owoców i innych produktów spożywczych zawierających zmniejszone ilości karnityny? W innym przypadku młodego mężczyzny z ASD z tą samą odmianą genetyczną stwierdzono, że suplementacja karnityny wyeliminowała jego regresję neurorozwojową. Przyjemnie jest myśleć, że takie proste interwencje żywieniowe mogą spowodować tak niesamowitą różnicę w życiu dziecka i rodziny. Potrzebne są dalsze badania aby tę zależność potwierdzić. Należy też zauważyć, że lek na receptę stosowany w leczeniu padaczki, Depakote (generyczny: kwas walproinowy), wiązany jest ze znacznie zwiększonym ryzykiem autyzmu u potomstwa, gdy jest stosowany przez matki w czasie ciąży. (30) Wykazano również, że lek ten powoduje niedobory karnityny w wielu badaniach, z udziałem dzieci. (31) Po raz pierwszy dowiedziałam się o tym związku pracując z osobami z zaburzeniami rozwoju, które stosowały różne leki przeciwpadaczkowe. Nasz zespół od czasu do czasu zalecał karnitynę osobom stosującym kwas walproinowy / Depakote, aby pomóc w złagodzeniu skutków ubocznych, takich jak osłabienie mięśni i zaparcia. Czasami mieliśmy pacjentów z ciężkimi zaparciami i zastanawiam się, czy przyczyną tego był niedobór karnityny.
Inne badania dotyczące chorób związane z karnityną
Suplementację karnityną stosowano u pacjentów z patologiami sercowo-naczyniowymi, w tym chorobą naczyń obwodowych, niedotlenieniem mięśni, dławicą piersiową, zastoinową niewydolnością serca i hemodializą. (35, 36) Ponadto karnityna wykazuje właściwości ochronne przed nadciśnieniem, hiperlipidemią, hiperglikemią, kwasicą ketonową cukrzycową, opornością na insulinę, cukrzycą insulinozależną, otyłością itp., które nasilają patologię sercowo-naczyniową. (37)
Badanie niedoboru karnityny
W przypadku wystąpienia objawów, takich jak zmęczenie, mgła mózgowa i osłabienie mięśni, można wykonać proste badanie krwi w celu sprawdzenia poziomu karnityny. Podczas sprawdzania poziomu karnityny można również sprawdzić inny wspólny marker wskazujący na niedobory karnityny, czyli poziom ferrytyny (zmagazynowanego żelaza). Może to być szczególnie pomocne, jeśli doświadczasz specyficznych (i irytujących!) objawów niskiej ferrytyny, takich jak wypadanie włosów. Pamiętaj, że żelazo jest kofaktorem, którego organizm potrzebuje do produkcji karnityny. Dwa testy, które lubię, to Ulta Lab Carnitine test i test Ulta Lab Ferritin test. Jeśli okaże się, że masz mało ferrytyny (z powodu niedoboru żelaza lub prawdopodobnie niedokrwistości żelaza), ważne jest, aby uzupełnić też żelazo.
Możesz także przetestować poziom kinazy kreatynowej (CK). Test kinazy kreatynowej Ulta Lab Creatine Kinase test jest niedrogim testem stosowanym przez lekarzy medycyny funkcjonalnej. Jeśli ten poziom enzymu jest podwyższony, wskazuje to zarówno na uszkodzenie mięśni jak i na stan tarczycy. (Powyższe linki na wykonanie testów dostępne wyłącznie w USA.)
Jak zapewnić optymalny poziom karnityny
Jeśli już zdiagnozowano u ciebie niedoczynność tarczycy i stosujesz hormonalną terapię - a mimo to dokucza ci zmęczenie, osłabienie mięśni lub inne objawy - nadszedł czas, aby przyjrzeć się częstym wyzwalaczom objawów, w tym skupieniu się na niedoborach składników odżywczych, takich jak karnityna i jej kofaktory (jak wspomniano wcześniej w tym artykule).
Jak zapewnić optymalny poziom karnityny?
1. Włącz karnitynę do swojej diety. Najlepszym źródłem karnityny jest wysokiej jakości, wolne od hormonów / antybiotyków, organiczne mięso. Myślę, że nasze ciała naprawdę pragną mięsa, kiedy potrzebują więcej składników odżywczych, takich jak karnityna. Kiedy byłam w ciąży, miałam ogromny apetyt na burgery! (Dr Ben Lynch zaleca suplementację karnityną podczas ciąży.)
2. Zwróć uwagę na niski poziom kwasu żołądkowego. Kwas żołądkowy jest niezbędny do zapewnienia optymalnego wchłaniania składników odżywczych.
Pamiętasz, kiedy rozmawialiśmy o przyczynach zmęczenia i osłabienia mięśni oraz o tym, jak na jedną z głównych przyczyn - niedobory składników odżywczych - wpływał niski poziom kwasu żołądkowego? Uważam, że jest to powszechny problem u osób z Hashimoto i może wpływać na wchłanianie wielu ważnych składników odżywczych. Wystarczająca ilość kwasu żołądkowego do wchłaniania składników odżywczych zapewni łatwe wchłanianie niezbędnych składników odżywczych, takich jak karnityna, żelazo, cynk i witaminy B.
3. Rozwiązanie problemu niskiego poziomu żelaza. Jak wspomniałam wcześniej, żelazo jest kofaktorem biosyntezy karnityny w naszym ciele i uważam, że niski poziom żelaza (z niedokrwistością lub bez) może znacznie wpływać na zmęczenie i wiele innych objawów (takich jak wypadanie włosów, problem, który miałam przez wiele lat). Ważna jest tutaj dieta (mięso jest najlepszym źródłem). Wielu osób zauważyło, że zwiększenie ilości witaminy C pomaga w absorpcji żelaza.
4. Zoptymalizuj poziom karnityny! Stworzyłam ukierunkowany suplement, który uzupełnia niedobór karnityny (poprzez wspieranie mitochondriów, poprawę metabolizmu mózgu i mięśni, a także poprawę tolerancji glukozy). Poniższy link dostępny wyłącznie w USA: Rootcology’s Carnitine Blend jednoznacznie łączy L-karnitynę i acetylo-L-karnitynę w jedną kapsułkę 500 mg. (Zalecana dawka w niedoczynności tarczycy we wspomnianym wcześniej badaniu z 2016 r. wynosiła 1800 mg na dzień. Pamiętaj, że około 75 procent karnityny pochodzi z diety, a około 25 procent z własnej syntezy organizmu). Uważa się, że L-karnityna eliminuje zmęczenie związane z Hashimoto i działa na rzecz wspierania aktywności przeciwutleniającej w organizmie. Acetylo-L-karnityna ma wyjątkowe właściwości wspomagające mózg i może przyczynić się do zmniejszenia mgły mózgowej.
Kolejne kroki do lepszego samopoczucia
Jeśli cierpisz na takie objawy, jak zmęczenie, mgła mózgowa, zaparcia, osłabienie mięśnie bóle oraz problemy trawienne- nawet po rozpoczęciu leczenia hormonami tarczycy- może to wynikach z niedoboru karnityny. Dobrą wiadomością jest to, że wyeliminowanie niedoboru karnityny może pomóc w rozwiązaniu wielu dokuczliwych, utrzymujących się objawów.
Po więcej informacji odwiedzaj Tarczyca Hashimoto
References
- Marcon M, Mocelin R, de Oliveira DL, et al.. Acetyl-L-carnitine as a putative candidate for the treatment of stress-related psychiatric disorders: Novel evidence from a zebrafish model. Neuropharmacology. 2019 May 15;150:145-152.
- Sinclair C, Gilchrist J, Hennessey J, et al. Muscle carnitine in hypo- and hyperthyroidism. Muscle & Nerve. 2005. 32. 357-9. https://www.researchgate.net/publication/7933618_Muscle_carnitine_in_hypo-_and_hyperthyroidism
- An JH, Kim YJ, Kim KJ, et al. L-carnitine supplementation for the management of fatigue in patients with hypothyroidism on levothyroxine treatment: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Endocr J. 2016 Oct 29;63(10):885-895. Epub 2016 Jul 16.
- Sinclair C, Gilchrist J, Hennessey J, et al. Muscle carnitine in hypo- and hyperthyroidism. Muscle & Nerve. 2005. 32. 357-9. https://www.researchgate.net/publication/7933618_Muscle_carnitine_in_hypo-_and_hyperthyroidism
- El-Sherbini ES, El-Sayed G, El Shotory R, et al. Ameliorative effects of l-carnitine on rats raised on a diet supplemented with lead acetate. Saudi J Biol Sci. 2017 Sep;24(6):1410-1417.
- Lau T, Bigio B, Zelli D, McEwen BS, Nasca C. Stress-induced structural plasticity of medial amygdala stellate neurons and rapid prevention by a candidate antidepressant. Mol Psychiatry. 2017 Feb;22(2):227-234.
- Sinclair C, Gilchrist, J, Hennessey J, et al. Muscle carnitine in hypo- and hyperthyroidism. Muscle & Nerve. 2005. 32. 357-9. https://www.researchgate.net/publication/7933618_Muscle_carnitine_in_hypo-_and_hyperthyroidism
- Longo N, Frigeni M, Pasquali M. Carnitine transport and fatty acid oxidation. Biochim Biophys Acta. 2016 Oct;1863(10):2422-35
- Krajcovicová-Kudlácková M, Simoncic R, Béderová A, Babinská K, Béder I. Correlation of carnitine levels to methionine and lysine intake. Physiol Res. 2000;49(3):399-402.
- Karlsson F, Tremaroli V, Nielsen J, Bäckhed F. Assessing the human gut microbiota in metabolic diseases. Diabetes. 2013 Oct;62(10):3341-9.
- Keller U, van der Wal C, Seliger G, et al. Carnitine status of pregnant women: effect of carnitine supplementation and correlation between iron status and plasma carnitine concentration. Eur J Clin Nutr. 2009 Sep;63(9):1098-105.
- Covarrubias-Pinto A, Acuña AI, Beltrán FA, et al. Old things new view: ascorbic acid protects the brain in neurodegenerative disorders. Int J Mol Sci. 2015 Nov 27;16(12):28194-217.
- Silena Barton-Wechsler, David L Stachura, Emily Ho, et al. Effects of zinc supplementation on Carnitine and lactate concentrations in cultured liver cells The FASEB Journal 2017 31:1_supplement, 802.5-802.5
- Picard M, McEwen BS. Psychological stress and mitochondria: a conceptual framework. Psychosom Med. 2018 Feb/Mar;80(2):126-140.
- Marcon M, Mocelin R, de Oliveira DL, et al.. Acetyl-L-carnitine as a putative candidate for the treatment of stress-related psychiatric disorders: Novel evidence from a zebrafish model. Neuropharmacology. 2019 May 15;150:145-152.
- Benvenga S, Ruggeri RM, Russo A, Lapa D, Campenni A, Trimarchi F. Usefulness of L-carnitine, a naturally occurring peripheral antagonist of thyroid hormone action, in iatrogenic hyperthyroidism: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Clin Endocrinol Metab. 2001 Aug;86(8):3579-94.
- Benvenga S, Ruggeri RM, Russo A, Lapa D, Campenni A, Trimarchi F. Usefulness of L-carnitine, a naturally occurring peripheral antagonist of thyroid hormone action, in iatrogenic hyperthyroidism: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Clin Endocrinol Metab. 2001 Aug;86(8):3579-94.
- Benvenga S, Feldt-Rasmussen U, Bonofiglio D, et al. Nutraceutical supplements in the thyroid setting: health benefits beyond basic nutrition. Nutrients. 2019 Sep 13;11(9). pii: E2214.
- Sinclair C, Gilchrist, J, Hennessey J, et al. Muscle carnitine in hypo- and hyperthyroidism. Muscle & Nerve. 2005. 32. 357-9. https://www.researchgate.net/publication/7933618_Muscle_carnitine_in_hypo-_and_hyperthyroidism
- Moncayo R, Moncayo H. Applying a systems approach to thyroid physiology: Looking at the whole with a mitochondrial perspective instead of judging single TSH values or why we should know more about mitochondria to understand metabolism. BBA Clin. 2017 Apr 4;7:127-140.
- An JH, Kim YJ, Kim KJ, et al. L-carnitine supplementation for the management of fatigue in patients with hypothyroidism on levothyroxine treatment: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Endocr J. 2016 Oct 29;63(10):885-895. Epub 2016 Jul 16.
- Benvenga S, Feldt-Rasmussen U, Bonofiglio D, et al. Nutraceutical supplements in the thyroid setting: health benefits beyond basic nutrition. Nutrients. 2019 Sep 13;11(9). pii: E2214.
- Sinclair C, Gilchrist, J, Hennessey J, et al. Muscle carnitine in hypo- and hyperthyroidism. Muscle & Nerve. 2005. 32. 357-9. https://www.researchgate.net/publication/7933618_Muscle_carnitine_in_hypo-_and_hyperthyroidism
- Fariduddin MM, Bansal N. Hypothyroid Myopathy. [Updated 2019 May 5]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK519513/
- Sinclair C, Gilchrist, J, Hennessey J, et al. Muscle carnitine in hypo- and hyperthyroidism. Muscle & Nerve. 2005. 32. 357-9.
- Sayed-Ahmed MM. Role of carnitine in cancer chemotherapy-induced multiple organ toxicity. Saudi Pharm J. 2010 Oct;18(4):195-206.
- National Institutes of Health. Carnitine: What Is It? https://ods.od.nih.gov/factsheets/Carnitine-HealthProfessional/#en27. Updated October 10, 2017.
- Bene, Judit & Hadzsiev, Kinga & Melegh, Bela. (2018). Role of carnitine and its derivatives in the development and management of type 2 diabetes. Nutrition & diabetes. 8. 8. 10.1038/s41387-018-0017-1.
- Demarquoy C, Demarquoy J. Autism and carnitine: A possible link. World J Biol Chem. 2019;10(1):7–16.
- Christensen J, Grønborg TK, Sørensen MJ, et al. Prenatal valproate exposure and risk of autism spectrum disorders and childhood autism. JAMA. 2013 Apr 24;309(16):1696-703.
- Qiliang L, Wenqi S, Hong J. Carnitine deficiency in chinese children with epilepsy on valproate monotherapy. Indian Pediatr. 2018 Mar 15;55(3):222-224.
- Cho MK. Thyroid dysfunction and subfertility. Clin Exp Reprod Med. 2015;42(4):131–135.
- Agarwal A, Sengupta P, Durairajanayagam D. Role of L-carnitine in female infertility. Reprod Biol Endocrinol. 2018 Jan 26;16(1):5.
- Benvenga S, Feldt-Rasmussen U, Bonofiglio D, et al. Nutraceutical supplements in the thyroid setting: health benefits beyond basic nutrition. Nutrients. 2019 Sep 13;11(9). pii: E2214.
- An JH, Kim YJ, Kim KJ, et al. L-carnitine supplementation for the management of fatigue in patients with hypothyroidism on levothyroxine treatment: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Endocr J. 2016 Oct 29;63(10):885-895. Epub 2016 Jul 16.
- Sharma S, Black SM. Carnitine homeostasis, mitochondrial function and cardiovascular disease. Drug Discov Today Dis Mech. 2009;6(1-4):e31-e39.
- Agarwal A, Sengupta P, Durairajanayagam D. Role of L-carnitine in female infertility. Reprod Biol Endocrinol. 2018 Jan 26;16(1):5.
- Irie J, Kanno Y, Kikuchi R, et al. L-Carnitine improves gastrointestinal disorders and altered the intestinal microbiota in hemodialysis patients. Biosci Microbiota Food Health. 2017;36(1):11-16.
- Semba RD, Trehan I, Li X, et al. Environmental enteric dysfunction is associated with carnitine deficiency and altered fatty acid oxidation. EBioMedicine. 2017 Mar;17:57-66.
- Obrenovich MEM. Leaky gut, leaky brain? Microorganisms. 2018 Oct 18;6(4). pii:E107.
- Fröhlich E, Wahl R. Microbiota and thyroid interaction in health and disease. Trends Endocrinol Metab. 2019 Aug;30(8):479-490.
- Macfabe D. Autism: metabolism, mitochondria, and the microbiome. Glob Adv Health Med. 2013;2(6):52–66.
- http://treatautism.ca/2017/10/08/carnitine/
- Ziats MN, Comeaux MS, Yang Y, et al. Improvement of regressive autism symptoms in a child with TMLHE deficiency following carnitine supplementation. Am J Med Genet A. 2015 Sep;167A(9):2162-7.
- Vernon, S.D., Whistler, T., Cameron, B. et al. Preliminary evidence of mitochondrial dysfunction associated with post-infective fatigue after acute infection with Epstein Barr Virus. BMC Infect Dis6, 15 (2006) doi:10.1186/1471-2334-6-15
- Murata S, Inoue K, Aomatsu T, Yoden A, Tamai H. Supplementation with carnitine reduces the severity of constipation: a retrospective study of patients with severe motor and intellectual disabilities. J Clin Biochem Nutr. 2017;60(2):121–124
- Irie J, Kanno Y, Kikuchi R, et al. L-Carnitine improves gastrointestinal disorders and altered the intestinal microbiota in hemodialysis patients. Biosci Microbiota Food Health. 2017;36(1):11–16.
- Keller U, van der Wal C, Seliger G, et al.. Carnitine status of pregnant women: effect of carnitine supplementation and correlation between iron status and plasma carnitine concentration. Eur J Clin Nutr. 2009 Sep;63(9):1098-105.
- Ringseis R, Hanisch N, Seliger G, et al. Low availability of carnitine precursors as a possible reason for the diminished plasma carnitine concentrations in pregnant women. BMC Pregnancy Childbirth. 2010 Apr 25;10:17.
- Crill CM, Storm MC, Christensen ML, et al. Carnitine supplementation in premature neonates: effect on plasma and red blood cell total carnitine concentrations, nutrition parameters and morbidity. Clin Nutr. 2006 Dec;25(6):886-96. Epub 2006 Jun 30.
- Ghatak T, Azim A, Mahindra S, Ahmed A. Can Klebsiella sepsis lead to hyperammonemic encephalopathy with normal liver function?. J Anaesthesiol Clin Pharmacol. 2013;29(3):415–416. doi:10.4103/0970-9185.117079