JOD I HASHIMOTO
Istnieje wiele kontrowersji na temat jodu w Hashimoto i o szkodliwości stosowania wysokich dawek jodu pisałam już w swojej pierwszej książce Tarczyca Hashimoto.
Pytania na temat stosowania jodu pojawiają sie często na mojej stronie internetowej. Niejednokrotnie też spotkalam się z przypadkami kiedy zastosowanie jodu przyczyniło się do pogorszenia choroby i dlatego chciałabym więcej napisać na ten temat.
List od czytelniczki:
"Przyjmowałam jod przez 3 miesiące i po zrobieniu badań okazało się, że moje TSH wynosi 98, a przeciwciała podskoczyły do 9800. Jod może być bardzo niebezpieczny! Jeżeli już przyjmować jod to tylko pod kontrolą lekarza, który rozumie delikatną równowagę z selenem. Żałuję, że tak się stało. Osoba, która to zaleciała, przeprowadziła prosty test jodu na dłoni i na tej podstawie określiła dawkowanie jodu. Nie radziłbym tego robić nikomu".
Chciałbym, aby był tylko jednorazowy przypadek - każdy suplement może mieć niekorzystne reakcje uboczne- ale otrzymałam niezliczoną ilość podobnych raportów od osób, którzy zastosowali jod samodzielnie lub na zlecenie osób leczących.
Jod u osób z Hashimoto może zaostrzyć atak na tarczycę. W Hashimoto w tarczycy występuje stan zapalny i nadmiar jodu będzie go tylko nasilać.(5)
Chociaż osoby przyjmujące jod mogą na początku poczuć przypływ energii, to testy laboratoryjne ujawnią, że ich "nowa energia" pojawia się na skutek niszczenia tkanki tarczycy i przechodzenia hormonów do krążenia. Badania laboratoryjne wykażą podwyższone TSH, podwyższone przeciwciała przeciwko tarczycy, a w niektórych przypadkach niski poziom aktywnych hormonów tarczycy. Dlatego generalnie nie polecam suplementów jodu dla osób z Hashimoto. (5)
Wysokie dawki jodu mogą być szkodliwe w Hashimoto
Naukowcy od dawna wiedzieli, że jod jest kluczowym składnikem, niezbędnym dla prawidłowej funkcji tarczycy. W rzeczywistości niedobór jodu jest główną przyczyną niedoczynności tarczycy na całym świecie. W celu zmniejszenia częstości występowania niedoczynności w wielu krajach uprzemysłowionych zaczęto dodawać jod do soli. Prawdopodobnie wtedy nikt sobie jeszcze nie zdawał sprawy, że jod może mieć wąski indeks terapeutyczny. Podczas gdy niedobór jodu powodował niedoczynność tarczycy z powodu braku materiałów budulcowych do produkcji hormonów tarczycy, jego nadmiar spowodował również niedoczynność tarczycy, ale poprzez inny mechanizm. Dzisiaj nadmiar jodu jest rozpoznawany jako czynnik ryzyka rozwoju choroby autoimmunologicznej tarczycy.
Jod pochodzący z żywności i suplementów jest przetwarzany przez tarczycę tak aby organizm mógł z niego korzystać. Podczas tego procesu uwalniany jest wolny rodnik, nadtlenek wodoru. Ten nadmiar natlenku wodoru jest neuatralizowany przez selen. Jednak w przypadku nadmiaru jodu powstają duże ilości nadtlenku wodoru, które powodują oksydacyjne uszkodzenia tarczycy. (4)
Badania wykazały, że nadmiar jodu powoduje uszkodzenie tarczycy poprzez wytwarzanie reaktywnych form tlenu, co prowadzi do uszkodzenia i śmierci komórek tarczycy. Te przeładowane jodem komórki uwalniają molekularny mechanizm (DAMP), który włącza proces autoimmunologiczny u osób o odpowiedniej predyspozycji genetycznej, i u których występuje przepuszczalność jelit. Kiedy rozpatrujemy to z ewolucyjnego, adaptacyjnego, czy nawet z punktu "wewnętrznej mądrości ciała", ma to sens, że ciało chciałoby powstrzymać produkcję nadmiaru hormonów tarczycy, która wynikałaby z nadmiernej ilości jodu.
Kontrowersje
Podczas gdy niektórzy zajmujący się leczeniem chorób tarczycy zalecają przyjmowanie dużych dawek jodu dla wszystkich osób z Hashimoto, to uważam, że nie jest to uzasadnione.
Badania wykazały, że wysokie dawki jodu mogą wywoływać Hashimoto u osób, które są genetycznie predysponowane i u osób, które są bardziej podatne, na przykład z powodu niedoboru seleu. (1)
Stosowanie dużej dawki jodu może nasilać przebieg Hashimoto i przyśpieszyć niszczenie komórek tarczycy. American Thyroid Association ostrzega przed użyciem dawki jodu większej niż 500 mcg na dobę i uważa, że dawki powyżej 1100 mcg mogą powodować zaburzenia funkcji tarczycy. Ostrzeżenia te dotyczą ogólnej populacji, ale badania wykazały, że osoby z Hashimoto mogą być wrażliwe nawet na mniejsze dawki jodu.
Czy powinniśmy całkowicie unikać jodu?
W Niemczech niską dawkę jodku potasu (250 mcg) podawano czterdziestu osobom, u których stwierdzono przeciwciała przeciwko tarczycy (TPO) lub badanie ultrasonograficzne wykazały charakterystyczną dla Hashimoto hipogeniczną strukturę tarczycy.
Grupę kontrolną stanowiła grupa czterdziestu trzech osób o podobnych cechach. U dziewięciu chorych z „grupy jodu” pojawiły się nieprawidłowości tarczycy, w porównaniu z tylko jedną osobą z grupy kontrolnej. Spośród dziewięciu osób przyjmujących preparat jodu, u siedmiu rozwinęła się subkliniczna niedoczynność, u jednej niedoczynność tarczycy a u innej osoby wystąpiła nadczynność tarczycy. Niekorzystne zmiany zaobserwowano również w poziomie przeciwciał przeciwko TPO i badaniach USG tarczycy. U trzech z siedmiu osób z objawami subklinicznej niedoczynności tarczycy i u osoby z nadczynnością tarczycy po odstawieniu jodu powróciła prawidłowa funkcja tarczycy.
W 1999 roku obserwowano grupę 377 osób z Hashimoto przez 800 dni i stwierdzono, że w połączeniu z terapią hormonami tarczycy, przyjmowanie dziennej dawki jodu do 200 mcg / dobę było w stanie zmniejszyć poziom TgAb i TPOAb nawet u pacjentów z zapaleniem tarczycy Hashimoto. (3)
W tych badaniach klinicznych uczestniczyła również grupa 375 osób bez choroby tarczycy. Osobom tym podawano jod w dawce 200 mg dziennie lub 1,53 miligramów jodu w tygodniu. Badania kontrolne grupy osób, które przyjmowały jod w dawce 200 mcg dziennie, nie wykazały zmian wskazujących na zaburzenia czynności tarczycy charakterystycznych dla Hashimoto. Jakkolwiek w grupie osób, które otrzymały dużą dawkę jodu / tydzień, pojawił się wyraźny wzrost TgAb, TPOAb, a częstość występowania zapalenia tarczycy Hashimoto była 4-krotnie wyższa niż w pozostałych dwóch podgrupach! (3)
Badania te pokazały, że zastosowanie niskich dawek jodu na co dzień nie jest problematyczne dla osób z Hashimoto, a w rzeczywistości może być korzystne. (3) Ostrzegam jednak przed użyciem dawki powyżej 200 mcg / dobę, chyba że są to osoby karmiące piersią lub ciężarne (zalecana dzienna podaż jodu wynosi 150 mcg i odpowiednio 220 mcg oraz 290 mcg dla kobiet w ciąży i karmiących piersią). Obejmuje to spożycie suplementów jodu oraz pokarmów o wysokiej jego zawartości, takich jak wodorosty, spirulina lub chlorella. Aby zapobiec negatywnym skutkom nadmiaru jodu u osób narażonych na wysokie dawki jodu pomocne okazać się może uzupełnienie selenu (do 600 mcg dziennie),
U osób z Hashimoto, które było indukowane jodem, ograniczenie spożycia jodu pomogło zmniejszyć atak autoimmunologiczny na tarczycę i spowodowało unormowanie funkcji tarczycy. W tym przypadku osoba tymczasowo ograniczyła jod do <100 mcg dziennie przez okres 1-3 miesięcy (tarczyca potrzebuje około 52 mcg na dzień jodu, który zwykle występuje w hormonach tarczycy). Więcej informacji na temat jodu w mojej pierwszej książce: Zapalenie Tarczycy Hashimoto. Jak znaleźć i wyeliminować źródłową przyczynę choroby.(2)
Wśród uczestników ankiety, którą przeprowadziłam, 356 osób stosowało wysokie dawki jodu. 25% z nich uważało, że wysokie dawki jodu przyczyniły się do poprawy, 28% poczuły się gorzej, 46% nie widziało różnicy… chociaż to wcale nie oznacza, że nie wpłynęło to na wynik badań laboratoryjnych. Podsumowując, po zastosowaniu wysokiej dawki więcej osób poczuło się gorzej, niż poczuło się lepiej. Natomiast ograniczenie jodu spowodowało poprawę u 31,7%, a pogorszenie u 7% osób badanych.
Dla kontrastu 63% osób przyjmujących suplement selenu poczuło się lepiej, 34% nie zauważyło różnicy, a u 3,5% wystąpiło pogorszenie. Zastosowanie diety bezglutenowej pomogło poczuć się lepiej 88% ankietowanych, 11,16% nie zauważyło różnicy, a 0,73% poczuło się gorzej.
Jak widać, istnieje wiele bezpieczniejszych i bardziej skutecznych interwencji niż suplementacja jodem w Hashimoto, dlatego postanowiłam skoncentrować się na interwencjach, które są przydatne dla większości i mają mniejsze prawdopodobieństwo pogorszenia przebiegu Hashimoto. Dlatego też traktuję jod jak suplement o wąskim indeksie terapeutycznym i zalecam ostrożność przy jego stosowaniu w Hashimoto.
Podsumowując, nie zalecam dodatkowo stosowania suplementów jodu poza tymi, które znajdują się w multiwitaminie i witaminach prenatalnych (większość zawiera między 150 mcg-220 mcg). Chociaż nie zaprzeczam, że niektórym osobom z pewnością pomogły wysokie dawki jodu, uważam, że ryzyko przewyższa korzyści dla osób z Hashimoto i ostrzegam ludzi przed użyciem wysokiej dawki. U tych, którzy byli narażeni na wysokie dawki, rekomenduję krótkotrwałe ograniczenie jodu.
Opis przypadku
Jenny uprawia sport, kocha psy i pracuje w swojej rodzinnej restauracji. Wcześniej była diagnozowana z Hashimoto (przeciwciała TPO w zakresie 800) z subkliniczną niedoczynnością, z lekko podwyższonym TSH oraz prawidłowym T4 i T3.
U Jenny występowało wiele objawów niedoczynności tarczycy, w tym zmęczenie, nadmierne zwiększenie wagi ciała i wypadanie włosów.
Chciała naturalnie wyleczyć tarczycę i znalazła informacje na temat skuteczności jodu w leczeniu niedoczynności tarczycy. Za namową osoby bez wykształcenia medycznego, która zaobserwowała u siebie poprawę własnej funkcji tarczycy po zastosowaniu jodu, chociaż sama nigdy nie została zdiagnozowana na chorobę tarczycy, zaczęła przyjmować wysokie dawki jodu.
Po rozpoczęciu stosowania wysokiej dawki jodu Jenny zaczęła mieć więcej energii, ale wkrótce pojawił się niepokój i rozdrażnienie, następnie pojawiło się zmęczenie do tego stopnia, że pozostawała w łóżku przez wiele dni.
Za namową męża Jenny skonsultowała się z endokrynologiem. Badania laboratoryjne wykazały, że jej przeciwciała przeciwko tarczycy wzrosły ponad dwukrotnie i osiągnęły wartość 1800, a jej TSH wzrosło do 100, a poziom T4 był niewykrywalny! Endokrynolog zalecił zaprzestanie stosowania wysokich dawek jodu i przypisał syntetyczne hormony tarczycy.
Po tym spotkaniu Jenny natknęła się na moją książkę i skonsultowała się ze mną.
Zaleciłam jej aby ograniczyła spożycie jodu (zawartego w jodowanej soli, suplementach i żywności) do mniej niż 150 mcg jodu dziennie przez trzy miesiące i aby rozpoczęła dietę Paleo. Zaleciłam też selen, probiotyki, badanie w kierunku zmęczenia nadnerczy i infekcji jelit. Poradziłam jej także aby skonsultowała się z lekarzem w celu dobrania dawki leków.
Stopniowo jest stan zaczął się poprawiać. Ustąpiły lęki i rozdrażnienie i powoli ustępowało zmęczenie.
Kiedy otrzymaliśmy wyniki testu, okazało się, że Jenny miała zmęczenie nadnerczy 3 stopnia i dwie infekcje jelit: H. Pylori i Blastocystis hominis.
Po wyleczeniu zakażenia jelitowego, począwszy od H. Pylori, a następnie Blastocystis hominis Leni zastosowała protokół naprawy jelit. Wszystkie te protokoły dostępne są w mojej nowej książce.
Jenny poinformowała, że jej objawy jelitowe, utrata włosów i poziom energii zaczęły poprawiać się w ciągu dwóch tygodni od zastosowania protokołu H. Pylori.
Ostatni raz rozmawiałyśmy po 6 miesiącach od wyleczenia infekcji jelit i powiedziała wtedy, że czuje się dobrze, włosy już nie wypadają, ma dużo energii i pracuje 4-5 dni w tygodniu. Jej poziom TPO jest poniżej 100 i przewiduję, że będzie nadal się obniżał (po wyleczeniu H. Pylori normalizacja poziomu przeciwciał TPO może trwać od 3 miesięcy do 18 miesięcy).
Czy można mieć Hashimoto i jednocześnie niedobór jodu?
W moim przekonaniu w Hashimoto występuje wiele niedoborów i może się czasami zdarzyć, że dotyczy to także jodu, ale nie zdarza się to często.
Dostaję też wiele pytań na temat jakie testy wykonywać jeżeli podejrzewamy niedobór jodu- badanie krwi, moczu, czy test skórny (kiedy to stosujemy jod na skórę i obserwujemy po jakim czasie znika)?
Niefortunnie żaden z tych testów nie będzie akuratny, nie wykażą one czy występuje nadmiar czy niedobór jodu a raczej odzwierciedlą ostatnie spożycie jodu.
Osoby, u których możemy podejrzewać niedobór jodu to weganie, osoby jedzące dietę niską w ryby i owoce morza, osoby z mastopatią (fibrocystic breasts disease -może być też spowodowane przez niedobór magnezu), u osób z niskim poziomem rewersyjnego T3 albo kiedy jest brak reakcji na leczenie selenem (występuje bardzo rzadko).
Jeżeli występuje niedobór jodu rekomenduję przyjmowanie multiwitaminy albo witamin prenatalnych
(o zawartości jodu 150-220 mcg). Jeżeli masz niedobór jodu to jego suplementacja pomoże w wyeliminowaniu objawów i poprawi ogólny stan, ale nie wyleczy Hashimoto!
Pokarmy bogate w jod
Kelp, dulse, spirulina, chlorella lub wodorosty mogą również zawierać duże ilości jodu i zalecam ich unikać, jeśli masz podwyższone przeciwciała przeciwko tarczycy. Ponadto zalecam wyeliminowanie z diety soli jodowanej.
Podsumowanie
- Nadmiar jodu został uznany za czynnik środowiskowy, odpowiedzialny za powstanie Hashimoto.
- U większości osób z Hashimoto nie występuje niedobór jodu.
- Zakres dawek znalezionych w multiwitaminach i witaminach prenatalnych (najczęściej między 150 mcg-220 mcg) jest ogólnie bezpieczny dla osób z Hashimoto.
Po więcej informacji odwiedzaj Tarczyca Hashimoto
References
Contempre B, Dumont J, Ngo B, et al. Effect of selenium supplementation in hypothyroid subjects of an iodine and selenium deficient area: the possible danger of indiscriminate supplementation of iodine-deficient subjects with selenium. J Clin Endocrinol Metab. 1991;73(1):213-215. doi:10.1210/jcem-73-1-213.
Joung J, Cho Y, Park S, et al. Effect of iodine restriction on thyroid function in subclinical hypothyroid patients in an iodine-replete area: a long period observation in a large-scale cohort. Thyroid. 2014;24(9):1361-1368. doi:10.1089/thy.2014.0046.
Rink T, Schroth H, Holle L, Garth H. [Effect of iodine and thyroid hormones in the induction and therapy of Hashimoto’s thyroiditis]. <Nuklearmedizin. 2016;1999(38(5):144-9.
Xu J, Liu X, Yang X, et al. Supplemental selenium alleviates the toxic effects of excessive iodine on thyroid. Biol Trace Elem Res
Zhao H, Tian Y, Liu Z, et al. Correlation between iodine intake and thyroid disorders: a cross-sectional study from the south of China. Biol Trace Elem Res. 2014;162(1-3):87-94. doi:10.1007/s12011-014-0102-9.
